W ostatnim czasie kursy walut zmieniają się z godziny na godzinę. Na ich wartości wpływa szereg czynników makroekonomicznych – warto je znać i obserwować ich wahania, ponieważ to właśnie od nich często zależy zysk lub strata w naszym biznesie. Dziś przedstawiamy przydatną ściągawkę – najważniejsze czynniki makroekonomiczne, które mają znaczenie przy codziennym kształtowaniu się kursów walut.

Wskaźnik PMI (PMI index)- wskaźnik aktywności finansowej stworzony przez Markit Group i Institute for Supply Management of financial activity. Ma on na celu odzwierciedlenie aktywności managerów nabywających różnego rodzaju dobra i usługi.

Dane potrzebne do uzyskania wskaźnika są pobierane z anonimowych ankiet, przesyłanych przez managerów z różnych dziedzin gospodarki. Przy obliczaniu PMI brane są pod uwagę między innymi: stan produkcji przemysłowej, ilość i koszt prowadzonej działalności usługowej, aktywność w sektorze budownictwa oraz rezultat prowadzonej działalności w skali całego rynku. Poszczególne elementy mogą się różnić, w zależności od charakterystyki wybranej branży.

Produkcja przemysłowa (ang. Industrial production) – Wskaźnik ten śledzi dynamikę poziomu produkcji sektora przemysłowego (w tym również kopalni oraz firm tzw. „utilities” , czyli dostarczających energię elektryczną czy gaz). Produkcja przemysłowa podąża wraz z cyklem koniunkturalnym, stąd jest bacznie obserwowana przez inwestorów. Wskazania wyższe od oczekiwanych powinny wpływać pozytywnie na daną walutę. Szczególnie ważne są odczyty dotyczące Chin, jako głównego motoru przemysłowego gospodarki światowej.

produkcja przemysłowa

Indeks cen konsumentów (Consumer Price Index – CPI) – Wskaźnik bada dynamikę wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych. Jest to najpopularniejsza na świecie miara inflacji, choć jego konstrukcja może się różnić w zależności od danego kraju. Ogólna zasada polega na tym, aby dobrać koszyk towarów, które kupuje statystyczne gospodarstwo domowe, a następnie badać zmiany cen tych towarów w danym okresie. Wysokie odczyty inflacyjne (szczególnie te nieoczekiwane) powodują presję na podwyżkę stóp procentowych, co może spowodować wzrost kursu waluty. Generalnie jednak przyjmuje się, iż wysoka inflacja jest zjawiskiem negatywnym.

Indeks cen producentów (Producer Price Index – PPI) – Wskaźnik bada dynamikę wzrostu cen wśród producentów i gospodarstw rolnych. Podobnie jak w przypadku CPI, PPI może mieć różną konstrukcję w zależności od kraju. Podawany co miesiąc, kwartał lub rok. Daje wskazanie co do inflacji konsumentów, gdyż wszelki wzrost kosztów producenci przerzucają zazwyczaj na swoich klientów. W związku z powyższym, odczyty indeksu PPI interpretuje się podobnie jak odczyty indeksu CPI.

Zmiana zatrudnienia ADP (ang. ADP Employment change) – Wskaźnik publikowany przez Automatic Data Processing dla rynku pracy w USA. Ze względu na to, iż odczyty pojawiają się na dwa dni przed wskazaniem oficjalnych danych rządowych, inwestorzy śledzą raport ADP w celu przewidzenia zmian właściwego wskaźnika. Odczyty ADP często mocno różnią się od wskazań rządowych, jednak ogólny trend obu wskaźników jest podobny. Dokładnie jak w przypadku zmiany zatrudnienia, liczba lepsza od oczekiwań (więcej pracujących) powinna sprzyjać umacnianiu się danej waluty.

Bilans handlowy (Trade balance) – Bilans handlowy śledzi zmianę różnicy dóbr eksportowanych i importowanych. Podawany co miesiąc, kwartał lub rok w zależności od danego kraju. Wskaźnik ten świadczy przede wszystkim o konkurencyjności danej gospodarki. Wysokie odczyty (nadwyżka handlowa) wskazują na silne zapotrzebowanie na daną walutę, gdyż ta niezbędna jest do zakupu dóbr wytwarzanych przez daną gospodarkę.

Indeks zaufania konsumentów (Conference Board) – Wskaźnik zaufania jest obliczany przez organizację Conference Bard na podstawie comiesięcznej ankiety przeprowadzanej w 5 tys. gospodarstw domowych. Składają się na niego dwa subindeksy: ocena obecnej kondycji gospodarstwa domowego oraz wskaźnik oczekiwań kondycji gospodarstwa w przyszłości. Wskaźnik ten ma dość duże znaczenie, ponieważ zaufanie konsumentów wpływa na poziom konsumpcji, która w USA odpowiada za 2/3 amerykańskiego PKB.

bilans handlowy

PKB (GDP) – Produkt krajowy brutto mierzy wartość wszystkich dóbr i usług wytworzonych przez daną gospodarkę. Wskaźnik ten podawany jest co miesiąc, kwartał lub rok w zależności od danego kraju. Wzrost dynamiki zmian PKB w stosunku do poprzednich odczytów lub prognoz powinien powodować umacnianie się waluty kraju, którego wskaźnik dotyczy.

Sprzedaż detaliczna (Retail sales) – Wskaźnik ten bada dynamikę zmian sprzedaży na poziomie detalicznym, a więc zwraca uwagę na wydatki konsumentów. Podawany co miesiąc, kwartał lub rok w zależności od danego kraju. Wyższe wydatki konsumentów oznaczają większe zyski przedsiębiorstw, które zwiększają swoje inwestycje potęgując przy tym potencjał wzrostu gospodarczego. Lepsza sprzedaż od oczekiwanej powinna wpływać pozytywnie na daną walutę.

Wnioski o zasiłek dla bezrobotnych (Claimant Count Change) – Claimant Count Change mierzy liczbę ludzi, którzy ubiegają się o zasiłki dla bezrobotnych (Jobseeker’s Allowance – JSA) w trakcie aktywnego poszukiwania pracy (z wykluczeniem części osób upośledzonych oraz studentów poszukujących pracy sezonowej). Zmiana liczby ubiegających się jest publikowana raz w miesiącu, jako procentowy udział składających wnioski o zasiłek w stosunku do części populacji w wieku produktywnym (16-64 lata).

Saldo obrotów bieżących (Current account) – Stanowi łączną miarę rozliczeń bieżących operacji (eksport i import produktów i usług oraz przepływy pieniężne) danej gospodarki z zagranicą. Saldo dodatnie świadczy o „finansowaniu” konsumpcji lub inwestycji zagranicznych, saldo ujemne wpływa na to, iż na konsumpcję, inwestycje i oszczędności dana gospodarka może przeznaczyć więcej niż wynosi jej PKB, finansując nadwyżkę poprzez dług zagraniczny. Podobnie jak w przypadku bilansu handlowego, nadwyżka pokazuje presję na kupno waluty danej gospodarki.

Stopa bezrobocia (Unemployment rate) – Wskaźnik ten pokazuje liczbę osób aktywnie poszukujący pracy w stosunku do liczby osób aktywnych zawodowo (bezrobotni, którzy mogą pracować, ludzie posiadający pracę, przedsiębiorcy). W zależności od kraju publikowany miesięcznie, kwartalnie oraz co roku. Jest podstawową miarą siły rynku pracy. Większa liczba bezrobotnych może powodować spadek konsumpcji, co doprowadzi do spadku PKB. Mimo tego, iż stopa bezrobocia uznawana jest za wskaźnik opóźniony, inwestorzy bacznie go obserwują. Odczyty wyższe od oczekiwanych mogą sprzyjać osłabianiu się danej waluty.

Miejsca Pracy Dzięki Turystyce (JOLT – Job Openings and Labor Turnover survey) to przeprowadzana i publikowana przez amerykańskie Bureau of Labor Statistics ankieta, która pozwala ocenić sytuację na rynku pracy. Wskaźnik mierzy liczbę otwartych wakatów czyli miejsc pracy stworzonych, a jeszcze nie obsadzonych do ostatniego dnia roboczego miesiąca kalendarzowego. Wysokie wartości wskaźnika sugerują lepszy sygnał dla waluty.

Pozwolenia na budowę (Building permits) – Wskaźnik ten pokazuje ile pozwoleń budowlanych zostało wydanych w poprzednim miesiącu. Dotyczy on tylko pozwolenia na budowę budynków mieszkalnych.

sprzedaż nowych nieruchomości

Sprzedaż istniejących nieruchomości (Existing Homes Sale) – Jest to raport o liczbie domów sprzedanych przez swoich dotychczasowych właścicieli w USA w danym miesiącu. Opiera się na danych o zrealizowanych transakcjach sprzedaży domów jednorodzinnych, szeregowych, mieszkań oraz lokali spółdzielczych. Wskaźnik ten, nie bierze pod uwagę danych na temat sprzedaży nowych domów. Istotne w opisie tego wskaźnika jest zdefiniowanie okresu potrzebnego do realizacji transakcji sprzedaży. Proces realizacji transakcji sprzedaży trwa w USA średnio sześć do ośmiu tygodni, dlatego można przyjąć, że wskaźnik odzwierciedla liczbę zawartych umów sprzedaży domów rynku wtórnego sprzed około dwóch miesięcy.

Sprzedaż nowych nieruchomości (New Homes Sale) – Wskaźnik ten prezentuje liczbę sprzedanych nowopowstałych domów mieszkalnych. W przeciwieństwie do innych danych z rynku nieruchomości(Rozpoczętych inwestycji i Pozwoleń na budowę) nie bierze wszystkich nowopowstałych domów, na przykład tzw. przybudówek. Raport ten bierze pod uwagę daną nieruchomość mieszkalną tylko raz, sprzedaż może mieć miejsce w dowolnym momencie budowy domu, ponieważ do statystyk bierze się pod uwagę kontrakt sprzedaży danej nieruchomości.

ISM Indeks Instytutu Zarządzania podażą w USA ( Institute for Supply Management) – Amerykański odpowiednik indeksu menedżerów logistyki publikowany przez Instytut Zarządzania Podażą (ang. Institute for Supply Management). W tym wypadku „przepytuje” się 400 menedżerów z wybranych firm. Wskaźnik publikowany jest z częstotliwością miesięczną, oddzielnie dla sektora przemysłowego oraz usługowego.

Zatrudnienie w sektorze pozarolniczym (Non-Farming Payrolls) – Amerykański wskaźnik zatrudnienia w przedsiębiorstwach budowlanych, produkcyjnych i usługowych, nieuwzględniający liczby pracowników w rolnictwie, osób zatrudnionych w gospodarstwach domowych oraz organizacjach rządowych i non-profit. Jest to niezwykle ważna statystyka oraz wskaźnik ekonomiczny wypuszczany każdego miesiąca przez Departament Pracy Stanów Zjednoczonych (United States Departament of Labor) jako część ogólnego raportu dotyczącego kondycji rynku pracy. Odczyty NFP dotyczą około 80% wszystkich zatrudnionych wpływających na wzrost amerykańskiego PKB. Statystyki nonfarm payroll są publikowane regularnie, w każdy pierwszy piątek miesiąca. Ekonomiści oraz politycy wykorzystują NFP do określania obecnej kondycji gospodarki oraz przewidywania przyszłych poziomów aktywności rynkowej.

Indeks ISM dla przemysłu (ISM Manufacturing PMI) opracowywany przez Institute for Supply Management (Instytut Zarządzania Podażą). Indeks ten jest również obliczany w dla innych krajów, także Polski przez agencję Reuters i prezentowany pod skrótem PMI. W USA funkcjonuje pod nazwą ISM. Indeks powstaje na podstawie anonimowej ankiety przeprowadzonej wśród menedżerów ponad  300 przedsiębiorstw. Ankieta zawiera pytania dotyczące sytuacji w kategoriach: nowe zamówienia, produkcja, zatrudnienie, dostawy, zapasy własne, zapasy klientów, ceny, zaległe zamówienia, nowe zamówienia eksportowe oraz import.

FMOC – Federal Open Market Committee (Federalny Komitet do spraw Operacji Otwartego Rynku) – odpowiednik polskiej Rady Polityki Pieniężnej. Komitet ten ustala wielkość podaży pieniądza oraz wysokość stop procentowych w USA.

Jesienna Projekcja budżetu (Autumn Forecast Statement) – jesienne oświadczenie rządu brytyjskiego, nazywane „mini-budżetem”, jest jednym z dwóch oświadczeń przedstawianych co roku przez Departament Skarbu Parlamentowi po opublikowaniu prognoz gospodarczych. Zazwyczaj obejmuje przemówienia Ministra Skarbu w Izbie Gmin.