Zarobki w służbie zdrowia w UK
Narzekanie na publiczną służbę zdrowia to nie tylko domena Polaków. Również mieszkańcy Wysp Brytyjskich mają wiele uwag do własnego systemu opieki medycznej, który w ostatniej dekadzie rzeczywiście przeżywał ogromne problemy, a to odbiło się m.in. na pensjach. Zarobki w służbie zdrowia w UK są oczywiście znacznie wyższe niż w Polsce, ale wbrew pozorom nie aż tak wysokie, jak mogłoby się wydawać. Pora zatem sprawdzić, ile w rzeczywistości zarabia się w brytyjskich przychodniach i szpitalach. Podpowiadamy też, czy Polacy zainteresowani podjęciem pracy w służbie zdrowia na Wyspach muszą mieć jakieś specjalne kwalifikacje.
Praca w NHS – czy to się opłaca?
NHS, czyli publiczna służba zdrowia, jest największym pracodawcą na Wyspach Brytyjskich. Szacuje się, że zatrudnia ponad półtora miliona ludzi, w tym ponad 370 tysięcy pielęgniarek i położnych. W UK panuje jednak powszechne przekonanie, że NHS nie stwarza atrakcyjnych warunków zatrudnienia. Świadczy o tym chociażby fakt, że od 2010 roku w brytyjskiej służbie zdrowia nie było podwyżek (płace zostały zamrożone).
Efekt tego jest oczywisty. Lekarze i pielęgniarki masowo zaczęli się przenosić do sektora prywatnego. Sytuacji o dziwo nie uratowali nawet emigranci. Brak rąk do pracy, zarówno na stanowiskach specjalistycznych, jak i administracyjnych czy konserwatorskich, jest zdecydowanie największym problemem, z jakim zmaga się NHS.
Ciekawostka
Z powodu nieobsadzonych etatów lekarskich i pielęgniarskich, w niektórych brytyjskich miastach na wizytę w przychodni trzeba czekać w miesięcznej kolejce! Przez to zanotowano drastyczny wzrost liczby pacjentów zgłaszających się na pogotowie, nawet z niegroźnymi dolegliwościami. Skąd my to znamy?
Emigranci na ratunek
Z raportu NHS przygotowanego we współpracy z brytyjską Izbą Gmin wynika, że 12,7% pracowników sektora publicznej służby zdrowia w UK to obcokrajowcy, z czego 5,6% stanowią osoby pochodzące z innych krajów Unii Europejskiej. Bardzo ciekawe jest to, że wśród nich ogromną grupę stanowią Polacy. Z raportu Parlamentu wynika, że zajmujemy 5. miejsce wśród narodowości pracujących w NHS, zaraz za Brytyjczykami, Hindusami, Filipińczykami oraz Irlandczykami.
Służba zdrowia to rzeczywiście bardzo popularny sektor wśród polskich emigrantów pracujących na Wyspach Brytyjskich. Pomimo faktu, że płace w NHS na tle innych branż nie są zbyt wysokie, to z perspektywy np. pielęgniarki zatrudnionej w polskim szpitalu i tak mogą uchodzić za niebotyczne.
W NHS zatrudniają się nie tylko polskie pielęgniarki, ale również lekarze – zwłaszcza będący krótko po rezydenturze. Do tego dochodzą ratownicy medyczni, stomatolodzy, technicy dentystyczni, laboranci oraz cała armia pracowników niewykwalifikowanych (np. sprzątacze).
Ile się zarabia w brytyjskiej służbie zdrowia?
Poziom wynagrodzeń w NHS jest zależny od tego, do jakiej grupy zawodowej zaliczają się dani pracownicy. Jest ich 9, z czego jedna dzieli się na jeszcze cztery podgrupy. Wymieniamy je wszystkie, dla ułatwienia podając także nazwy konkretnych stanowisk:
- Grupa 1: zaliczają się do niej np. rejestratorki i pracownicy niewykwalifikowani, w tym sprzątacze i konserwatorzy. Zarobki: do ok. 15 tysięcy funtów rocznie.
- Grupa 2: pracownicy biurowi i administracyjni, a także asystenci medyczni. Zarobki: do ok. 18 tysięcy funtów rocznie.
- Grupa 3: starsi asystenci medyczni, szef portierów, początkująca pomoc dentystyczna. Zarobki: do ok. 19 tysięcy funtów rocznie.
- Grupa 4: lekarz na stażu, przełożony w dziale administracji, szef biura przychodni/szpitala. Zarobki: Do ok. 22 tysięcy funtów rocznie.
- Grupa 5: pielęgniarka/pielęgniarz, terapeuta, asystent osoby niepełnosprawnej, pielęgniarka dentystyczna. Zarobki: do ok. 28 tysięcy funtów rocznie.
- Grupa 6: pielęgniarka środowiskowa, położna, terapeuta-specjalista. Zarobki: do ok. 35 tysięcy funtów rocznie.
- Grupa 7: szefowa zespołu pielęgniarek, kierownik placówki medycznej. Zarobki: do ok. 41 tysięcy funtów rocznie.
- Grupa 8:
- Przełożona pielęgniarek – zarobki do 46 tysięcy funtów rocznie.
- Nurse Consultant – zarobki do 55 tysięcy funtów rocznie.
- Dyrektor placówki medycznej – zarobki do 66 tysięcy funtów rocznie.
- Dyrektor finansowy – zarobki do 79 tysięcy funtów rocznie.
- Grupa 9: pracownicy naukowi wysokiej klasy, lekarze z dużym doświadczeniem i poszukiwaną specjalizacją, konsultanci ds. zdrowia publicznego. Zarobki: do ok. 100 tysięcy funtów rocznie.
Wszystkie te dane są oficjalnie dostępne, a publikuje je NHS w swoim raporcie Pay Review Body. Zaznaczamy również, że podane stawki są wyjściowe i mogą być indywidualnie negocjowane. Z tego też powodu NHS nie podaje widełek dla lekarzy, ponieważ tutaj wynagrodzenie jest uzależnione od doświadczenia zawodowego i rodzaju specjalizacji.
Oczywiście stawki w sektorze prywatnym bywają znacznie wyższe, ale tutaj ofert jest wyraźnie mniej – zwłaszcza dla pracowników niewykwalifikowanych. Doświadczona pielęgniarka lub lekarz z rzadką specjalizacją spokojnie mogą jednak rozglądać się za ofertami prywatnych firm medycznych i szpitali, które płacą zdecydowanie lepiej.
Czy do podjęcia pracy w brytyjskiej służbie zdrowia są potrzebne jakieś szczególne uprawnienia?
Póki co Wielka Brytania jest członkiem Unii Europejskiej, dlatego tamtejsze placówki służby zdrowia bez problemu honorują dyplomy i certyfikaty wystawione przez polskie uczelnie oraz instytuty.
Polska pielęgniarka, która chciałaby podjąć pracę w NHS, musi uzyskać prawo do wykonywania zawodu. W tym celu należy wypełnić wniosek do NMC(brytyjski odpowiednik Polskiej Izby Pielęgniarek i Położnych). Najlepiej zrobić to jeszcze będąc w Polsce, ponieważ czas oczekiwania na potwierdzenie może wynieść nawet 3 miesiące. Do aplikacji dołączamy oczywiście dyplom ukończenia studiów oraz ewentualnie referencje (przetłumaczone na język angielski).
W przypadku lekarzy chcących podjąć pracę w publicznej placówce służby zdrowia w UK, wymagana jest bardzo dobra znajomość języka angielskiego (minimum w stopniu komunikatywnym) oraz przejście dodatkowego kursu. Aby zwiększyć szanse na otrzymanie atrakcyjnej propozycji, warto także legitymować się certyfikatem doskonałej znajomości języka. NHS akceptuje certyfikaty egzaminów UBELT oraz IELTS.
W przypadku mniej odpowiedzialnych stanowisk z reguły wystarczy znajomość języka angielskiego w stopniu komunikatywnym, posiadanie referencji oraz dyplomu zawodowego. Od wszystkich kandydatów chcących podjąć pracę w strukturach NHS wymaga się także posiadania aktualnej książeczki szczepień (przetłumaczonej przez tłumacza przysięgłego).
Co z polskimi lekarzami i pielęgniarkami po Brexicie?
Widmo Brexitu wisi nad Wielką Brytanią niczym miecz Damoklesa. Ostatnie badania nastrojów społecznych przeprowadzone na Wyspach jednoznacznie wskazują, że coraz więcej Brytyjczyków sprzeciwia się wyjściu swojego państwa z Unii Europejskiej. Trudno się temu dziwić, skoro brytyjska gospodarka już dziś odczuwa poważne konsekwencje wyniku referendum, a najgorsze dopiero przed nią.
Jednym z palących problemów jest sukcesywny odpływ pracowników z brytyjskiej służby zdrowia. Emigranci, także Polacy, którzy przez lata wypełniali luki w etatach, teraz sami rozważają wyprowadzkę do innych krajów lub już to zrobili (korzysta na tym m.in. Holandia). Tylko w 2017 roku NHS odnotowało odejście aż 37 tysięcy pielęgniarek! Z kolei co dziesiąty etat lekarza rodzinnego jest nieobsadzony.
Tak naprawdę nie wiemy jednak, jak i czy sytuacja polskich pracowników zatrudnionych w brytyjskiej służbie zdrowia zmieni się po Brexicie. Póki co NHS pilnie poszukuje rąk do pracy, a ogłoszone w 2018 roku podwyżki powinny pomóc w zapełnieniu wakatów. Patrząc na obecnie obowiązujące stawki, praca w służbie zdrowia w UK nadal może być atrakcyjnym wyborem dla emigrantów z Polski – szczególnie w porównaniu do zarobków i warunków zatrudnienia nad Wisłą.