Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim w UK

Poznaj prawa i przywileje przysługujące kobietom w ciąży pracującym w UK. Jakie prawa przysługują kobiecie decydującej się na powrót do pracy po urlopie macierzyńskim w UK? Wszystko wyjaśniamy w naszym poradniku.

Komu przysługuje urlop macierzyński w UK?

W Polsce kobiety spodziewające się dziecka mogą skorzystać z rocznego urlopu macierzyńskiego i w tym okresie otrzymywać 80% wynagrodzenia (100%, jeśli zadeklarują półroczny urlop). Ponadto kobiety w ciąży są chronione przed zwolnieniem – również po powrocie do firmy. W Wielkiej Brytanii sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Co do zasady: każdej kobiecie, która urodzi dziecko (również martwe) i w czasie ciąży była zatrudniona na stałe, a okres jej zatrudnienia u obecnego pracodawcy wynosi co najmniej 26 tygodni (w tym minimum 25 tygodni od momentu zajścia w ciążę). Ponieważ urlop macierzyński jest de facto formą zasiłku, konieczne jest jeszcze spełnienie kryteriów dochodowych.

Rada

Jeśli nie wiesz, czy przysługuje Ci takie wsparcie, skorzystaj z wygodnego kalkulatora na stronie rządowej.

W Wielkiej Brytanii na urlop macierzyński można iść od 29 tygodnia ciąży. W przypadku kobiet, które wcześniej musiały pójść na zwolnienie lekarskie, urlop macierzyński rozpoczyna się na 4 tygodnie przed planowaną datą porodu.

Urlop macierzyński w UK łącznie obejmuje 52 tygodnie i jest podzielony na dwie równe części, czyli:

• 26 tygodni zwykłego urlopu macierzyńskiego (Ordinary Maternity Leave);
• 26 tygodni dodatkowego urlopu macierzyńskiego (Additional Maternity Leave)

Warto przy tym wiedzieć, że nie ma konieczności wykorzystania całego urlopu. Obligatoryjnie przerwa w pracy musi trwać do najmniej 2 tygodnie od momentu narodzin dziecka lub 4 tygodnie, jeśli kobieta pracuje w warunkach przemysłowych.

Bardzo ważna informacja: kobieta otrzymuje wynagrodzenie tylko za maksymalnie 39 tygodni urlopu macierzyńskiego (wysokość zasiłku to 90% średniego tygodniowego wynagrodzenia brutto przez pierwsze 6 tygodnia, a przez pozostałe 33 tygodnie będzie to 145,18 funta tygodniowo lub 90% średniego tygodniowego wynagrodzenia, w zależności od tego, która kwota jest niższa).

O warunkach udzielenia urlopu macierzyńskiego, a także o innych dodatkach przysługujących rodzicom w UK, przeczytasz w osobnym artykule na naszym blogu.

Jak skorzystać z urlopu macierzyńskiego w Wielkiej Brytanii?

Gdy dowiesz się, że jesteś w ciąży, musisz złożyć u pracodawcy wniosek o przyznanie urlopu macierzyńskiego – należy to zrobić najpóźniej na 15 tygodni przed planowanym rozpoczęciem urlopu. We wniosku podajesz przewidywany okres trwania urlopu.

Uwaga!

Możesz zmienić zdanie i wyznaczyć inne daty urlopu macierzyńskiego. Musisz jednak o tym poinformować pracodawcę z co najmniej 8-tygodniowym wyprzedzeniem.

Po otrzymaniu wniosku pracodawca ma 28 dni na ustosunkowanie się do niego. Jeśli dopełniłaś wszystkich formalności, przełożony nie może odmówić Ci udzielenia urlopu – musi tylko oficjalnie potwierdzić daty, w których będziesz korzystała z urlopu.

Prawa pracownicy w ciąży

Po poinformowaniu pracodawcy o tym, że spodziewasz się dziecka, nadal możesz kontynuować pracę, o ile na przeszkodzie nie stoją żadne kwestie zdrowotne. W sytuacji, gdy wykonujesz pracę fizyczną lub bardzo wymagającą, pracodawca musi zapewnić Ci ochronę. Dotyczy to chociażby:

• Zakazu dźwigania ciężkich przedmiotów;
• Zakazu zmuszania pracownicy do długiego stania lub siedzenia bez wymaganych przerw;
• Zakazu wystawiania pracownicy na działanie substancji chemicznych;
• Zakazu wymuszania na pracownicy pracy w nadgodzinach;

Możesz udać się do pracodawcy i poprosić go o udzielenie Ci dodatkowych przerw, wyznaczenie bardziej komfortowych godzin pracy (np. zamiana nocek na pracę w dzień) czy nawet przeniesienie Cię na inne, bezpieczniejsze i mniej angażujące stanowisko.

Oczywiście pracownicy w ciąży przysługują dodatkowe dni wolne na badania, wizyty lekarskie, wizyty położnej, udział w szkole rodzenia oraz wszelkie inne obowiązki związane z dobrym przygotowaniem się do porodu. Jeśli wymaga to zmiany grafiku, pracodawca ma obowiązek to zrobić.

Brytyjskie prawo surowo zakazuje jakiejkolwiek dyskryminacji w związku z byciem w ciąży. Pracownica nie może być szykanowana czy wyszydzana. Co oczywiste, pracodawca absolutnie nie może zwolnić podwładnej z powodu tego, że zaszła w ciążę.

Rada

Jeśli spotkasz się z jakimikolwiek przejawami dyskryminacji w miejscu pracy, zawiadom odpowiednie służby. Więcej o tym przeczytasz w naszym poradniku na temat dyskryminacji w pracy.

Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim

Jeśli wykorzystasz tylko Ordinary Maternity Leave (26 tygodni lub mniej), pracodawca ma obowiązek przywrócić Cię na dawne stanowisko na dokładnie takich samych warunkach – chociażby jeśli chodzi o pensję oraz wymiar zatrudnienia. Odmowa z jakiegokolwiek powodu jest uznawana za przejaw dyskryminacji i możesz to zgłosić do ACAS.

Jeśli natomiast wykorzystałaś dłuższy urlop macierzyński, to pracodawca również musi Cię przyjąć z powrotem na wcześniejszych warunkach, ale tylko w sytuacji, gdy:

• Twoje stanowisko nadal istnieje;
• Twoje stanowisko istniałoby, gdybyś nie poszła na urlop macierzyński;
• Z jakichś powodów nie możesz pracować na innym zaproponowanym Ci stanowisku;
• Pracodawca zaproponował Ci pracę na gorszych warunkach (np. zamiast pełnego wymiaru godzin oferuje tylko część etatu);

Bardzo dużym ułatwieniem dla kobiet wracających do pracy po długim urlopie macierzyńskim są tzw. keeping in touch days. To ciekawa forma bezbolesnego wdrożenia się w obowiązki służbowe. Jeszcze w trakcie urlopu możesz wykorzystać 10 dni nieco luźniejszej pracy, której warunki trzeba ustalić z pracodawcą. Zwykle wygląda to tak, że młode mamy wykonują proste zlecenia z domu lub przychodzą do pracy na kilka godzin w luźniejsze dni, np. w weekend.

Ważne!

Skorzystanie z keeping in touch days nie grozi utratą zasiłku macierzyńskiego.

Dodatkowo po powrocie do pracy z urlopu macierzyńskiego masz możliwość poproszenia pracodawcy o zmianę grafiku na taki, który będzie Ci bardziej odpowiadać. Popularne są np. elastyczne godziny pracy czy wykonywanie pracy zdalnie. Pracodawca nie musi się na to zgodzić, ale po otrzymaniu oficjalnego wniosku ma obowiązek się do niego ustosunkować w ciągu 3 miesięcy i ewentualnie podać powód odmowy.

Uwaga!

Prośba o zmianę warunków wykonywania pracy nie może być podstawą zwolnienia.

Pamiętaj również, że w okresie urlopu macierzyńskiego nadal naliczał Ci się normalny urlop wypoczynkowy, który – w porozumieniu z pracodawcą – możesz wykorzystać np. w celu przedłużenia opieki nad dzieckiem w domu.

PS. Jeśli spodziewasz się dziecka lub w najbliższym czasie planujesz zajść w ciążę, koniecznie zajrzyj do naszego artykułu, w którym opisujemy najważniejsze benefity przysługujące rodzicom w UK.