Angielskie jednostki miary i wagi

Czy wiesz, co barman ma na myśli proponując Ci pintę piwa? Ile kilogramów będziesz dźwigał do domu kupując w warzywniaku kamień ziemniaków? Ile metrów ma angielski łańcuch i skąd w ogóle wzięło się takie określenie? Z tym problemami prędzej czy później może się spotkać każdy Polak mieszkający w Wielkiej Brytanii. Choć w UK stosuje się system metryczny (a więc taki, jak w Polsce), to nadal równolegle funkcjonują angielskie miary i wagi, co może utrudniać życie Polakom. Specjalnie dla Was stworzyliśmy więc kompletny przewodnik po angielskich miarach i wagach!

Angielskie jednostki długości

Sprawiają one duże problemy Polakom mieszkającym na Wyspach, ponieważ nie da się ich w żaden sposób przypasować do klasycznych metrów czy centymetrów. Najważniejsze jednostki to:

• Cal – po angielsku inch (in). Odpowiada trzem ziarnom jęczmienia, czyli 3 barleycorns, co z kolei wynosi 25,4 mm.
• Stopa – po angielsku foot (ft). Odpowiada 12 calom, czyli 0,3048 metra.
• Jard – po angielsku yard (yd). Odpowiada 3 stopom, czyli 0,9144 metra.
• Pręt – po angielsku pole, perch lub rod. Odpowiada 5,5 jarda, czyli 5,0292 metra.
• Łańcuch – po angielsku chain. Odpowiada 4 prętom, czyli 20,1168 metra.
• Furlong – odpowiada 10 łańcuchom, czyli 201,168 metra.
• Mila – po angielsku mile (mi). Odpowiada 8 furlongom, czyli 1609,344 metra.
• Liga – po angielsku league. Odpowiada 3 milom, czyli 4828,032 metra.

Ciekawostka

W angielskim systemie zapisu rolę tzw. separatora liczb pełni kropka, a nie przecinek, jak chociażby w Polsce. Należy więc zapisać 29.99 GBP, a nie 29,99 GBP.

 Angielskie jednostki objętości

Tutaj trzeba rozróżnić jednostki dla produktów płynnych oraz stałych.

Produkty mokre [Wet]

•  Uncja płynu – po angielsku fluid ounce. Odpowiada 28,413 mililitra.
• Gill – odpowiada 5 uncjom płynu.
• Cup – odpowiada 2 gillom.
• Pinta – inaczej nazywana półkwartą. Odpowiada 2 cupsom lub 4 gillom lub 20 uncjom płynu, czyli wynosi 0,568261 litra.
• Brytyjska kwarta – po angielsku UK quart. Odpowiada 2 pintom lub 40 uncjom płynu
• Galon – po angielsku gallon. Odpowiada 4 kwartom, czyli wynosi około 4,5 litra.

Produkty suche (Dry)

• Peck – są to 2 galony.
• Kenning – są to 2 pecksy, czyli 4 galony.
• Buszel – po angielsku bushel. Odpowiada 8 galonom.
• Quarter – odpowiada 8 buszlom.

 Niektóre jednostki podawane w UK różnią się od tych amerykańskich. Są to: uncja płynu (w USA 29,5735 mililitra), pinta (w USA ok. 0,47 litra) oraz galon (w USA ok. 3,8 litra).

 Angielskie jednostki wagi

Tutaj Wyspiarze naprawdę zaszaleli. Tych jednostek jest dużo, i niestety większość z nich nic nie mówi przeciętnemu Polakowi. Na szczęście praktycznie się już ich nie używa (poza funtem i uncją).

• Funt – po angielsku pound (lb). Odpowiada około 454 gramom.
• Gran – po angielsku grain. Odpowiada około 65 miligramom.
• Dram – odpowiada około 1,78 grama.
• Uncja – po angielsku ounce (oz). Odpowiada około 28 gramom.
• Kamień – po angielsku stone (st). Odpowiada 6,35 kilograma.
• Kwarta – po angielsku quarter (qtr). Odpowiada 12,7 kilograma, czyli 2 kamieniom.
• Cetnar – odpowiada 50,8 kilograma.
• Tona angielska – po angielsku ton (t)odpowiada 1016 kilogramom. Jest także tona amerykańska, która jest znacznie lżejsza od europejskiej i brytyjskiej, bo wynosi 907 kilogramów.

Nie trzeba się natomiast martwić miarą temperatury. W Wielkiej Brytanii oficjalnie obowiązuje skala w stopniach Celsjusza, choć wielu Brytyjczyków zna również skalę Fahrenheita.

Wielka Brytania to kraj wielu narodowości, co niejako zmusiło samych Brytyjczyków do posługiwania się systemem metrycznym, nie ma więc większego problemu z tym, aby kupić kilogram jabłek czy 10 litrów benzyny.  Zdarza się jednak stosowanie brytyjskiego systemu miar. Na przykład na lokalnych bazarach używane są niekiedy funty i uncje. Popularny jest też pint. Tak sprzedawane jest mleko w supermarketach oraz piwo i cydr w pubach. Często spotkać się można też z rozmiarami podanymi w calach i stopach (łóżka, dywany). Dla kierowców obowiązkowe do zapamiętania są mile. Limity prędkości na drogach podawane są w milach na godzinę – miles per hour (mph).

Stare, typowo angielskie miary, są raczej elementem historii i kultury Brytyjczyków – zupełnie inaczej jest natomiast w USA, gdzie znajomość tego systemu miar jest wręcz niezbędna.