Co to jest numer NIN i dlaczego warto go zdobyć?
Jeśli zamierzasz podjąć pracę w Wielkiej Brytanii, koniecznie będzie Ci potrzebny NIN, czyli National Insurance Number. Musi go posiadać każda osoba zatrudniona w Zjednoczonym Królestwie. Jest to odpowiednik polskiego numeru NIP. Mając NIN podlegasz brytyjskiemu systemowi ubezpieczeń socjalnych, co w konsekwencji daje Ci prawo do uzyskania zasiłku czy emerytury. Sprawdź, czym dokładnie jest NIN i jak do uzyskać.
Czym jest National Insurance Number?
NIN jest indywidualnie przyznawanym numerem identyfikacji podatnika, czyli osoby zatrudnionej w Wielkiej Brytanii. To na jego podstawie pracownik zostaje zarejestrowany w systemie podatkowym i ubezpieczeń społecznych. Stąd właśnie porównanie do polskiego NIP, którym posługujemy się w urzędzie skarbowym czy w szpitalu (zamiennie dla PESEL).
Zgodnie z brytyjskim prawem każdy, kto podejmuje pracę w UK, musi posiadać NIN. Wówczas pracodawca zaczyna odprowadzać składki, które częściowo pokrywają koszt ubezpieczenia społecznego pracownika.
Numer NIN zawsze składa się z 2 liter na początku, jednej litery na końcu i 6 cyfr w środku, a więc może wyglądać tak: CH235890B.
Dlaczego posiadanie NIN jest takie ważne?
Ponieważ bez tego numeru nie znajdziesz w Wielkiej Brytanii legalnej pracy. Poza tym posiadanie National Insurance Number umożliwia opłacanie przez pracodawcę składek na konto ubezpieczeniowe, z których po latach będzie Ci wypłacana emerytura (nawet jeśli nie będziesz mieszkać w UK).
Poza tym NIN jest niezbędny podczas załatwiania wielu prozaicznych spraw, jak chociażby:
- Zakładanie konta w banku
- Wnioskowanie o zasiłek
- Wnioskowanie o przyznanie kredytu studenckiego
Składki na ubezpieczenie społeczne można także opłacać dobrowolnie – np. mieszkając w Polsce i chcąc zachować ciągłość składek, by w przyszłości otrzymać brytyjską emeryturę.
Jak uzyskać numer NIN?
Po przyjeździe do Wielkiej Brytanii od razu rozpocznij procedurę ubiegania się o nadanie numeru NIN – ułatwi Ci to życie i lepiej mieć to szybko z głowy.
Pierwszym krokiem, jaki musisz wykonać, jest zadzwonienie do biura Jobcentre Plus (0345 600 06 43). Biuro jest czynne od poniedziałku do piątku od 8.30 do 18. Pracownik umówi Cię na rozmowę, czyli interview. Musisz znać język angielski chociażby w stopniu komunikatywnym, bo podczas rozmowy telefonicznej zostaną Ci zadane podstawowe pytania o:
- Dane personalne
- Narodowość
- Miejsce zamieszkania w UK
- Dane pracodawcy
- Okres zatrudnienia
- Przebieg dotychczasowej kariery zawodowej w UK
- Przewidywany okres pobytu w UK
Aby ułatwić sobie rozmowę zapamiętaj zdanie: „I would like to make an appointment for National Insurance Number”. Wówczas pracownik będzie od razu wiedział, o co chodzi.
Po podaniu wszystkich informacji oczekuj na list (przyjdzie na wskazany przez Ciebie adres), w którym będzie podana data i miejsce spotkania z urzędnikiem. Dowiesz się też, które dokumenty musisz zabrać ze sobą. Będą to:
- Dokument tożsamości
- Dokument potwierdzający zatrudnienie
- Dokument potwierdzający, że mieszkasz we wskazanym miejscu (np. umowa najmu).
Pamiętaj!
Wszystkie te dokumenty muszą być oryginalne (nie ksera) i muszą być przetłumaczone na język angielski (poza dokumentem tożsamości – urzędnicy mają wykaz wzorów dokumentów z poszczególnych krajów).
Jeśli nie pracujesz na etacie, ale na własny rachunek, wówczas konieczne będzie przedstawienie np. wystawionej przez Ciebie faktury czy formularza Schedule D Tax.
Jeśli nie znasz dość dobrze języka angielskiego, masz prawo skorzystać z pomocy tłumacza. Poproś o to już podczas rozmowy z Jobcentre Plus. Tłumacz pojawi się na spotkaniu z urzędnikiem. Nic za to nie zapłacisz!
Sama rozmowa jest już czystą formalnością. Urzędnik wypełnia kwestionariusz i weryfikuje podane przez Ciebie informacje.
Ile trwa załatwienie numeru NIN?
Ustawowo na nadanie numeru NIN czeka się do 6 tygodni, jednak z reguły procedura trwa krócej i może to nastąpić nawet po 2 tygodniach od spotkania z urzędnikiem. Numer przyjdzie do Ciebie pocztą wraz z plastikową kartą, na której został wytłoczony. Wtedy bardzo dokładnie sprawdź wszystkie dane (jakikolwiek błąd, np. w nazwisku, anuluje ważność numeru NIN!) i jeśli są w porządku, przekaż numer swojemu pracodawcy.
Twój nowy numer NIN będzie od tej pory umieszczany m. in. na odcinkach wypłat oraz na formularzach P45 i P60.
Strzeż swój numer NIN
Twój National Insurance Number będzie funkcjonować w oficjalnych dokumentach urzędowych, dlatego w Twoim interesie jest, aby nikt – poza Tobą i pracodawcą – nie miał do niego dostępu. W przypadku kradzieży numeru NIN możesz mieć nieprzyjemności, dlatego w takiej sytuacji natychmiast zgłoś to w Urzędzie ds. Ubezpieczeń Społecznych.
Po uzyskaniu numeru NIN możesz już z czystym sumieniem pracować w UK i mieć pewność, że pracodawca odprowadza składki na Twoje ubezpieczenie społeczne. Dzięki temu zyskasz pełnię praw z tytułu zatrudnienia oraz będziesz mieć możliwość uzyskania brytyjskiej emerytury – znacznie wyższej niż polska.